Tin hay không tùy bạn: Thị trường trò chơi PC vẫn còn tồn tại.

Trước khi điện thoại thông minh ra đời, tâm điểm giải trí là những trò chơi thông thường chạy trên PC. Theo Wikipedia: “Vào những năm 1990, cùng với sự trỗi dậy của World Wide Web, các trò chơi bắt đầu được đưa lên không gian trực tuyến, từ các trò chơi thẻ bài và trò chơi để bàn có sẵn từ các dịch vụ trả phí như AOL và Prodigy đến các trò chơi chạy trên web như Yahoo! Games và Microsoft's Gaming Zone. Những nền tảng chuyên về lưu trữ và xuất bản trò chơi như Gamesville và RealNetworks xuất hiện vào giữa những năm 2000. Một số nhà phát hành còn tự xây dựng các thương hiệu chuyên về trò chơi thông thường như Big Fish Games, PopCap Games, và MumboJumbo."

Tôi nhớ những trò chơi được phát hành trong khoảng năm 2006, có thể chơi trên PC và từng có giá tầm 20 đô la. Tôi đã luôn hồi tưởng về quãng thời gian hoàng kim đó, cho tới khi Boomzap gửi cho tôi một bản tin về việc phát hành I Love Finding MORE Pups và Faircroft’s Antiques: The Mountaineer’s Legacy.

Tôi đã rất ngạc nhiên khi phát hiện ra rằng thị trường trò chơi PC chưa hề biến mất. iWin.com vẫn phát hành một trò chơi mới mới mỗi ngày, Big Fish Games vẫn dành chỗ cho trò chơi PC với nhiều tựa game mới và không phải tất cả đều xuất hiện trên Steam. Và bạn biết gì không, GameHouse và thậm chí là WildTangent vẫn còn tồn tại. Chuyện gì đã xảy ra?

Hóa ra là có một nhóm người chơi lớn tuổi, những người đã từng phát cuồng với trò chơi PC cách đây 20 năm vẫn tiếp tục chơi game trên máy tính, từ chối chuyển đổi sở thích sang chơi trò chơi trên điện thoại thông minh. Ngay cả khi bạn không để ý, những trò chơi PC vẫn đang phát triển đều đặn và thu hút nhiều người dùng trả phí. Xin được giới thiệu: Vacation Adventures: Park Ranger 13:

Dù không thuộc vào bất cứ thể loại cốt lõi nào trên Steam hay nằm trong top trò chơi di động hàng đầu hiện nay, các trò chơi kiểu này vẫn ăn khách nhờ việc tích hợp vô số thể loại hấp dẫn. Dưới đây là bản tin của GameDiscoverCo về thể loại của 50 trò chơi hàng đầu tính đến giữa tháng 5 năm 2022, được đăng kênh YouTube của iWin:

Về doanh thu của trò chơi PC, bạn có thể thấy thương những nhà phát hành khi họ phải trả tới 30% doanh thu cho Steam. Nhưng trong lịch sử, các nền tảng phát hành trò chơi PC thường nắm giữ tối thiểu 60% doanh thu, trừ khi bạn nhận được một số thỏa thuận độc quyền. Một số đơn vị còn đòi giữ 75 tới 80% doanh thu (Chỉ 20% được trả về cho nhà phát triển).

Nhưng theo một số nguồn tin mà chúng tôi đã tổng hợp, vẫn có rất nhiều cách để bạn có thể kiếm thêm tiền từ trò chơi PC của mình:

- Doanh thu bán hành (thông thường người chơi sẽ tải bản demo trước và nếu thích thì họ sẽ mua toàn bộ trò chơi).

- Doanh thu thời gian (một số trang web bán tư cách thành viên hàng tháng rồi tính thời gian chơi game của người dùng trên nền tảng để chia tiền cho các nhà phát triển).

- Doanh thu quảng cáo (một số trang web cho phép người dùng chơi bao nhiêu tùy thích nhưng họ phải ngồi xem quảng cáo).

Vì sao trò chơi PC vẫn còn tồn tại? Chúng tôi đã liên hệ phỏng vấn với nhà phát triển trò chơi PC hàng đầu - Jorg Henseler của Mad Data, nhà phát triển Jewel Match Origins 2: Bavarian Palace và Jewel Match Solitaire X. Anh ấy đủ tử tế để cung cấp cho chúng tôi những thông tin như sau:

Một số trò chơi di động hàng đầu có ảnh hưởng trực tiếp từ các trò chơi PC: “Hãy nghĩ đến Candy Crush và Gardenscapes - đó là những trò chơi thông thường được làm bởi những nhà thiết kế trò chơi PC tài năng. Không chắc bạn đã biết chưa, nhưng Playrix, chủ sở hữu của Gardenscapes, Homescapes và Fishdom, khoảng 10 về năm trước đã từng là một đơn vị phát triển trò chơi PC.”

Điều thú vị là những người chọn chơi những trò chơi như vậy trên điện thoại thường chính là những người từng chơi những trò chơi giống thế trên PC từ 10 đến 20 năm trước: "Bản thân tôi vẫn luôn thích các trò như Match-3, Solitaire và Hidden Object. Tôi chơi chúng miết trên máy tính bảng của mình.”

Dù là thị trường ngách, khi bạn biết cách thì ngai vàng vẫn có thể thuộc về bạn. Khi viết bản tin này, tôi phát hiện ra rằng trò chơi mới nhất của Jorg là Jewel Match Origins 2 thực chất chính là tựa game hàng đầu trên trang Big Fish Games. Điều này khiến tôi nhớ lại loạt trò chơi Clutter mà chúng tôi đã từ chối giới thiệu tại GDC.

Liệu trong tương lai chúng ta có thể tạo ra một thể loại dành riêng cho PC không? Không phải là không có khả năng. Jorg bình luận: “So với 8 đến 10 năm trước thì thị trường game PC đã thu hẹp lại khá nhiều. Tôi cũng không thấy nó sẽ phát triển trong tương lai. Nhưng đừng hiểu nhầm, tôi không nói rằng trò chơi PC đang thất thế, mà ngược lại nó sẽ mãi trường tồn với Steam, Epic và các nền tảng khác."

Bản thân Jorg đang có kế hoạch đa dạng hóa thể loại và nền tảng trong tương lai. Anh ấy bán các trò chơi của mình trên Steam thông qua Jake Birkett của Grey Alien Games. Jake tạo ra các trò chơi thông thường trên PC như loạt trò chơi Regency Solitaire - và cũng hoạt động trong những thể loại phù hợp với Steam hơn như Ancient Enemy và T-Minus 30.

Jake đưa ra một cảnh báo về không gian trò chơi PC: “Khi dân Indie nghe về thị trường này, họ thường nghĩ kiếm tiền trên Steam rất khó. Tuy nhiên, họ không nhận ra rằng điều họ cần làm là tạo ra trò chơi ở các thể loại rất cụ thể (Match-3, trò chơi vật thể ẩn, trò chơi thẻ bài, v.v.). Nếu không các nền tảng sẽ không muốn bán chúng - bởi vì họ biết rằng các trò chơi không thuộc các thể loại đó sẽ thất bại với cơ sở khách hàng của họ. Ngoài ra, các trò chơi cần phải có chất lượng và giao diện nhất định và chỉ cần điều khiển bằng chuột."

Cuối cùng, Jake tiết lộ: "Những thay đổi lớn mà tôi còn nhớ là: Vào khoảng năm 2008, Amazon đã mua lại Reflexive Arcade, giảm giá các trò chơi thông thường từ 20 đô la xuống còn 9,99 đô la. Sau đó, Big Fish Games ra mắt hệ thống Game Club để giảm giá xuống còn 6,99 đô la; rồi liền đó giới thiệu ngay bộ trò chơi "Collector's Edition" có giá 20 đô la (hoặc 14 đô la cho thành viên Game Club), trong nỗ lực đưa giá của các trò chơi tăng trở lại. Trong khoảng năm 2008 hoặc 2009, rất nhiều khách hàng đã rời bỏ các trang web bình thường để chuyển sang Facebook chơi những thứ như Farmville. Sau đó không lâu, họ lại chuyển sang thiết bị di động, nơi họ có thể chơi các trò chơi Match-3 "miễn phí", thay vì trả 9,99 đô la. Tất nhiên vẫn còn những người chơi trung thành ở lại với những nền tảng trả phí, nhưng ai cũng hiểu rằng mọi thứ sẽ mãi mãi không được như ngày xưa."

Sự thật là Big Fish Games hiện đã thuộc về ông lớn Aristocrat và đang làm các tựa game F2P. Nhưng ngay cả khi những trò chơi cổ điển bị đẩy tới bờ vực "kiếm tiền hay là chết", thì sự tồn tại của một cộng đồng trung thành với những trò chơi PC thật là một niềm an ủi lớn.

Dịch bởi Trịnh Quỳnh Dung từ gamedeveloper.com