Gacha là một trong những cơ chế kiếm tiền thống trị trên thị trường F2P, cho phép kiếm tiền từ tất cả các nhóm người chơi - từ tép riu, bằng cách cung cấp cho họ những game gacha rẻ với ít cơ hội giành được thứ gì đó giá trị, cho tới cá voi, mang tới một “lỗ đen” vô cực hút lấy lượng tiền khổng lồ.

Nhưng Gacha chính xác là gì? Thuật ngữ này là một biến thể rút gọn của tiếng Nhật gachapon (hoặc gashapon), tên của máy bán hàng tự động đặc biệt cung cấp cho người mua một loại đồ chơi đặc biệt, nhưng họ không biết chính xác là đồ chơi nào, chỉ biết là trong một bộ có thể. Mục tiêu của việc mua những món đồ chơi này rất đơn giản - thu thập tất cả các nhân vật từ anime, manga, phim hoạt hình yêu thích của bạn hoặc một loạt đồ chơi đặc biệt.

Tại sao việc người bán mang lại đồ chơi cho khách hàng của mình bằng cách này lại có lợi hơn bán trực tiếp cùng một món đồ chơi với giá cao hơn? Sử dụng cơ chế này sẽ giúp mở rộng con đường dẫn đến kết quả mong muốn của một người - bộ sưu tập đầy đủ hoặc một món đồ chơi cụ thể. Vì cơ hội nhận được những thứ khác nhau là khác nhau và vẫn có khả năng có được món đã có rồi, người chơi sẽ cần phải chi thêm tiền để chơi nhiều hơn, và đa số thì sẽ trả tiền mặt để có được những gì anh ta muốn. Anh ta có mua cùng một món đồ nhiều lần không? Tất nhiên là không, và gacha về cơ bản là một cách để bán những món đồ giống nhau, đôi khi thậm chí không cần thiết, nhiều lần. Hệ thống sẽ hoạt động tốt nhất khi có nhiều tùy chọn khả thi, vì nó tạo ra lý do để có mức giá rẻ (vì khả năng giành được thứ gì đó thực sự giá trị là thấp) và vẫn cho người chơi thứ gì đó ở mỗi lần thử.

Trong các game F2P, tất cả các quy tắc này còn hoạt động với hiệu quả cao hơn, cho phép không chỉ kiếm tiền từ PAU (người chơi chi tiền) và vắt thêm chút nữa từ họ, mà còn để giữ chân NPAU (người chơi không chi tiền), với việc kéo dài thời gian cần để có được các vật phẩm mong muốn. Thành phần NPAU có giá trị như một người chi tiền tiềm năng và cũng mang lại doanh thu bằng cách xem quảng cáo, nhưng một chức năng quan trọng khác là trở thành đối trọng với PAU, thường có số lượng không đáng kể trong tổng số người chơi của game F2P.

Với sự phát triển của các game F2P, đặc biệt là trên di động, gacha trở thành một trong những công cụ chính được sử dụng để kiếm tiền. Ở Nhật Bản, các game gacha có ở nhiều hình thức, tuy nhiên các game ở phương Tây thường kém tinh vi hơn nhiều so với các đối thủ ở châu Á.

Gacha Nhật Bản

Đầu tiên, chúng ta sẽ lướt qua các game gacha của Nhật Bản, với tư cách là người tiên phong trong cơ chế kiếm tiền và sự đa dạng của nó cũng đóng vai trò là nguồn cảm hứng. Mô tả về gacha Nhật Bản được lấy từ bài viết của Tiến sĩ Serkan Toto, được đăng trong Blog của ông.

Gacha Kompu

Gacha Kompu, viết gọn từ “hoàn thành” (complete), hiện bị cấm với các nhà phát triển Nhật Bản vì nó có ảnh hưởng rất lớn đến người chơi và họ có thể chi hàng ngàn đô la cho nó. Ý tưởng đằng sau nó rất đơn giản - nếu bạn muốn nhận được Giải thưởng Lớn, bạn cần thu thập nhiều vật phẩm khác vốn chỉ có thể giành được từ việc quay gacha vô hạn, và sau khi thu thập tất cả thì bạn sẽ nhận được Giải thưởng Lớn.

Gacha Gói (hoặc Gacha Hộp)

Khác biệt chính so với gacha Kompu là nó có lượng vật phẩm có hạn trong hộp. Tức là dù sớm hay muộn thì bạn cũng sẽ nhận được những gì bạn muốn, bởi vì với mỗi lần thử sẽ ngày càng có ít vật phẩm còn lại và xác suất giành được những gì bạn muốn tăng lên. Trong trường hợp này, người dùng có thể đánh giá cơ hội chiến thắng của mình và tính toán số tiền anh ta cần chi ra.

Gacha Bậc thang

Gacha Bậc thang hoạt động như một cái thang khi với mỗi lần thử thì bạn sẽ nhận được phần thưởng ngày càng tốt hơn và phần thưởng lớn, hoặc cơ hội lớn nhất để giành được nó sẽ nằm ở bậc trên cùng.

Chiêu trò của nó ở đây là bạn cần hoàn thành cả chuỗi trong một lúc hoặc trong một khoảng thời gian ngắn, nếu không, bạn sẽ phải quay lại bậc một.

4. Gacha Sugoroku 

Loại gacha này có tên theo game truyền thống của Nhật Bản. Người chơi cần di chuyển qua một bàn chơi hoặc một dãy trạm liên tiếp, mỗi trạm chứa một số phần thưởng mà người chơi có thể nhận được khi vượt qua. Mục tiêu là đi tới trạm cuối cùng chứa phần thưởng có giá trị nhất. Để đi xa hơn, người chơi cần điểm (xu) và số điểm xác định anh ta có thể đi được bao xa, thứ này có thể kiếm được bằng cách tung xúc xắc hoặc bất kỳ cơ chế may mắn nào khác.

Game phương Tây

Clash Royale

Ok, tôi cần bắt đầu với game này, vốn là một trong những hiện tượng trong ngành công nghiệp game. Clash Royale là một ví dụ sinh động về cả sự đơn giản lẫn cân bằng game hoàn hảo. Mục tiêu của game rất đơn giản - thu thập bộ các nhân vật (thẻ bài) tối thượng, và đánh bại những người chơi khác trên đấu trường. Mỗi nhân vật đều có cấp độ có thể tăng được và để làm điều đó, người chơi cần thu thập các thẻ nhân vật đó. Đôi khi nó có thể mua được nhưng nguồn chính của chúng vẫn là gacha.

Như bạn thấy trên hình, CR có các loại rương khác nhau và các cách khác nhau để có được chúng:

1. Rương miễn phí, có thể được mở miễn phí mỗi 4 giờ và không phải đợi;

2. Rương Vương miện, có thể được mở sau khi thu thập 10 Vương miện chiến thắng. Nó cũng không cần thời gian mở, nhưng người chơi chỉ mở được một lần trong 24 giờ;

3. Rương Chiến đấu. Nguồn thẻ bài chính trong game. Sau mỗi trận chiến thắng, người dùng sẽ nhận được một rương ở 1 trong 4 vị trí và nó mất một lượng thời gian khác nhau để mở tùy thuộc vào loại, từ 3 giờ cho rương Bạc đến 24 giờ cho một trong những rương hiếm và đắt nhất.

4. Các rương khác. Những rương này không có trên hình, nhưng game cũng có một số rương khác, ví dụ như Rương Bang hội có thể kiếm được bằng cách tương tự như rương Vương miện, hoặc rương sự kiện là phần thưởng cho các giải đấu và thử thách khác nhau, nhưng chủ yếu chúng lặp lại cơ chế của gacha cơ bản.

Rương Chiến đấu có gacha hai vòng - vòng thứ hai, như đã mô tả, cung cấp cho bạn các thẻ bài ngẫu nhiên, vòng thứ nhất xác định loại rương mà bạn sẽ nhận được sau một trận chiến, từ đơn giản nhất là Bạc đến giá trị nhất là Siêu Ma pháp. Thiết nghĩ, cơ hội để có được một rương nhất định được xác định trước bởi vòng tuần hoàn chứ không phải ngẫu nhiên, nó có thể được coi là gacha Hộp hữu hạn khi người chơi không biết phần thưởng tiếp theo là gì, nhưng sớm hay muộn anh ta cũng sẽ kiếm được Giải thưởng Lớn.

Tất cả các rương đều phục vụ cho hai mục đích chính:

1. Nguồn thẻ bài. Tất cả các rương khác nhau bởi độ hiếm và những thẻ mà nó mang lại - từ thường đến huyền thoại;

2. Giữ chân. Khi tất cả bốn ô chứa đầy rương thì hầu như chẳng còn ý nghĩa gì để tiếp tục chơi. Là một phần thưởng cho chiến thắng, người chơi sẽ nhận được một lượng nhỏ tiền ảo và cúp để giúp họ di chuyển đến các cấp đấu trường cao hơn.

Và làm thế nào để game kiếm tiền từ gameplay gacha của nó?

1. Bán ngọc bỏ qua thời gian để mở rương;

2. Bán rương trực tiếp trong Cửa hàng;

3. Tiền ảo có thể được dùng để mua thẻ bài trực tiếp, nhưng không phải tất cả đều có sẵn để bán tại một thời điểm nhất định và giá của chúng không giữ nguyên mà lại tăng theo số thẻ đã được mua. Tức là sẽ tốn một lượng tiền ảo khổng lồ để thu thập và nâng cấp một bộ bài.

4. Đối chiếu. Đôi khi game bán hạ giá thẻ thông qua tiền nạp hoặc Gói hàng và khả năng mua được các thẻ hoặc rương mạnh nhất/cần nhất mà không phải mở vô hạn rương Bạc là một cú hích chi tiêu mạnh mẽ. Như bạn có thể thấy ở biểu đồ bên dưới, Bản cập nhật cùng với các Gói hàng đưa game trở lại Bảng xếp hạng top 10 doanh thu hàng đầu ở Hoa Kỳ.

5. Các sự kiện, mặc dù bó buộc vào các trận chiến thông thường của game, có mục đích cung cấp tiền ảo, và các thẻ và Rương đặc biệt với nhiều chiến lợi phẩm có giá trị hơn từ chúng. Do đó, người chơi có động lực tham gia mạnh hơn nhiều và cố gắng giành được phần thưởng bằng cách bỏ qua thời gian và chi tiền để nâng cấp bộ bài của họ trong sự kiện. Và cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, một số sự kiện tốn tiền nạp để tham gia.

Game bắt đầu với các ưu đãi để kiếm tiền ít đa dạng hơn nhiều so với những gì hiện có, được xây dựng xung quanh cơ chế gacha và sử dụng nó để mang lại một số thẻ bài cho những người chơi nhiều thời gian sẵn sàng chờ đợi hoặc kiếm tiền từ PAU để rút ngắn thời gian nhằm nâng thứ hạng của họ, nhưng vẫn còn kém xa so với tất cả các thủ thuật mà game Nhật Bản sử dụng để thiết kế hệ thống gacha của họ. Thật khó để nói game sẽ hoạt động như thế nào với mô hình gacha tinh vi hơn hay không có gacha, nhưng chúng ta thấy rằng cách tiếp cận dựa trên gacha có thể kiếm tiền thành công trên thị trường phương Tây cũng như ở châu Á.

Monster Legends

Monster Legends là một ví dụ rõ ràng về cách gacha được triển khai thành game mà không làm tổn hại đến trải nghiệm game và không bị lạm dụng. Game sử dụng một số cách rất hấp dẫn cũng như gây nghiện để giới thiệu cho người chơi cơ chế này theo những cách gợi nhớ tới các game Nhật Bản.

Đó là CCG (game thu thập thẻ bài), xây dựng xung quanh việc thu thập, nâng cấp, nhân giống, cường hóa quái vật (hiện có khoảng 400 con) và sử dụng chúng để chiến đấu trên Đấu trường, Chơi đơn hoặc Chiến tranh Liên minh, nhưng đó không phải là chức năng duy nhất của quái vật, chúng còn tạo ra tiền ảo trong lúc nghỉ ngơi ở nơi sống.

Một trong những gacha đầu tiên mà bạn tìm thấy trong game là roulette chiến thắng. Sau mỗi chiến thắng trong một trận chiến, người chơi sẽ có cơ hội quay roulette với các giải thưởng khác nhau tùy thuộc vào loại trận chiến mà bạn thắng. Loại đơn giản nhất chứa một số phần thưởng nhỏ như tiền ảo, thức ăn, cổ phép yếu cho quái vật, v.v. Mọi thứ trở nên thú vị hơn khi bạn chơi sự kiện đặc biệt, nơi bạn có thể giành được những thứ rất giá trị như một nùi tiền ảo, tiền sự kiện hoặc thức ăn - vòng quay đầu tiên của roulette là miễn phí, nhưng nếu bạn không giành được thứ bạn muốn, bạn luôn có tùy chọn để quay nhiều hơn và nhiều hơn nữa cho đến khi bạn nhận được Giải thưởng Lớn. Giá cho vòng quay lại gần như bằng không - chỉ 1 tiền nạp, hoặc khoảng 0,13 đô.

Trong hình bên dưới, bạn có thể thấy ví dụ cho roulette tiền ảo, rằng rất có khả năng bạn sẽ nhận được 5k, nhưng có cơ hội giành được 50k (trị giá khoảng 10 tiền nạp).

Có vẻ như loại gacha này không tạo doanh thu đáng kể và mục đích chính của nó là tiêu tiền nạp.

Một gacha cơ bản khác, vốn là một phần thiết yếu của gameplay, là nhân giống. Nó cần nhiều bước:

1. Lấy hai con quái vật;

2. Gửi chúng đến trại nhân giống;

3. Đợi một thời gian, con số là ngẫu nhiên và bạn không biết trước sẽ mất bao lâu để nhân giống chúng. Bạn sẽ chỉ nhìn thấy thời gian sau khi nhấp vào nút “Nhân giống';

4. Lấy một quả trứng và gửi nó đến trại ấp;

5. Đợi cho đến khi trứng nở và một con quái vật mới ra đời, một lần nữa, thời gian nở sẽ khác tùy thuộc vào độ hiếm của trứng.

Và, tất nhiên, bộ đếm giờ có thể được bỏ qua bằng cách trả tiền nạp.

Mánh lới ở đây là gì? Trong khi nhân giống, quái vật ngừng tạo tiền ảo trong nơi sống trong giai đoạn này.

Sau đây là cái gốc kinh tế đằng sau. Quái vật huyền thoại ở cấp 40 tạo ra khoảng 200 tiền ảo mỗi phút (con số này cũng thay đổi từ quái vật này sang quái vật khác), hoặc 288k một ngày, hoặc khoảng 2 đô theo như giá trong game. Nơi sống cho chỉ một con quái vật huyền thoại tốn 2,5m hoặc 9 ngày không ngừng sản xuất của con quái vật kể trên. Và bạn cần hai con quái vật để nhân giống, vì vậy bạn có thể hình dung ra sự đánh đổi này giữa sự cần thiết để tạo tiền ảo và kiếm quái vật mới bằng cách này.

Việc ấp trứng được xây dựng tự nhiên theo trình tự này. Trại ấp cơ bản chỉ có một lồng ấp và nếu nó đã có một quả trứng, quái vật nhân giống xong sẽ không thể đặt trứng vào đó và không thể quay trở lại nơi sống của chúng để tạo tiền ảo, lên cấp và trang bị cổ phép. Vì vậy, người chơi có lựa chọn chờ đợi hoặc bỏ qua bộ đếm giờ.

Nhân giống là một hệ thống trong game có tiềm năng kiếm tiền mạnh hơn nhiều vì nó không chỉ bao gồm gacha mà còn có một số khía cạnh như nâng cấp trại ấp để cho phép có nhiều hơn một quả trứng tại một thời điểm nhất định và có thêm trại nhân giống.

Gacha tiếp theo, có một số điểm tương đồng với Sugoroku, là sự kiện mê cung.

Mê cung bao gồm nhiều dãy (chuỗi) các trạm cần phải vượt qua từng cái một để đạt được phần thưởng cuối cùng - quái vật độc nhất. Mê cung chỉ mở trong một khoảng thời gian giới hạn, thường là khoảng 3-4 tuần.

Mỗi dãy của mê cung có màu sắc riêng và quái vật độc nhất được trao làm phần thưởng, bắt đầu từ những con hiếm, có sức mạnh trung bình, đến huyền thoại, mạnh nhất, độc nhất và thường không có cách nào khác để có được chúng ngoài hoàn thành mê cung. Con hiếm nhất bị khóa bằng các chìa đặc biệt vốn chỉ có thể được tìm thấy bằng cách tiến qua các dãy thấp lúc đầu, điều này hạn chế người chơi săn phần thưởng hàng đầu ngay khi bắt đầu sự kiện. Chìa khóa cũng khác nhau và bạn cần thu thập những cái khác nhau để mở khóa những con quái vật khác nhau. Thêm nữa, ban đầu toàn bộ mê cung bị che khuất bởi sương mù và bạn không thể kiểm tra xem trạm nào chứa món nào và do đó không thể xây dựng chiến lược chi tiết từ trước, tức là điều này cũng có thể được coi là gacha vì cho dù bạn biết phần thưởng cuối cùng, bạn lại không biết điều gì đang chờ đợi mình trong suốt hành trình.

Chi phí bước di chuyển của nhân vật cũng tăng lên khi tới gần mục tiêu và đến khi gần kết thúc, nó có thể tăng lên gấp ba và thậm chí cao hơn so với chi phí ban đầu của bước đi. Vì vậy, làm thế nào để người chơi có thể kiếm được đủ xu mê cung để có được con quái vật cuối cùng?

Về cơ bản, toàn bộ game được thiết kế để cung cấp cho bạn xu mê cung trong khi mê cung được mở. Mỗi hành động như cho quái vật ăn, thu thập vàng từ nơi sống, quay roulette chiến thắng sau trận chiến, có cơ hội cho bạn một lượng tiền cụ thể này. Và, tất nhiên, bạn không biết số tiền chính xác - có thể là 1 hoặc 50. Nguồn tài nguyên dựa trên gacha này được thiết kế để tăng cường tính giữ chân và sự thu hút. Bởi vì bạn chơi càng nhiều, bạn càng sử dụng nhiều tính năng để có được nhiều cơ hội nhận được xu mình cần...

Cách tiếp theo là hầm mê cung. Sự kiện ngắn này rất hiếm, chỉ 2-3 lần trong suốt thời gian diễn ra sự kiện chính, chỉ kéo dài khoảng 2-3 ngày, khi đó người dùng có cơ hội chiến đấu và chắc chắn kiếm được xu mê cung.

Kẻ địch trong hầm rất mạnh và hoàn thành nó có thể là một thách thức đối với người chơi trung bình khi không sử dụng bất kỳ loại thủ thuật với tiền nạp nào. Một trong số đó là hồi sinh cả một đội sau khi bị đánh bại. Nó chỉ tốn 3 tiền nạp, nhưng cho phép bạn kết thúc một trận chiến khi bạn có được đội hình đầy đủ sức mạnh trong khi đối phương đã bị thương.

Cách thẳng thừng nhất để có xu là mua chúng. Ưu đãi đáng giá nhất mang lại mỗi xu với giá 0,013 đô.

Cách nữa để kiếm xu mê cung là xem quảng cáo để có lượng xu đáng giá 0,4-0,5 đô, vì vậy người dùng có động lực rất lớn để làm điều đó, huống hồ một cơ hội để xem quảng cáo như vậy không phải là liên tục mà chỉ xuất hiện trong sự kiện ngắn hạn.

Một khía cạnh tuyệt vời khác của cơ chế này là nó hướng sự tập trung của người chơi vào việc kiếm loại tiền giới hạn sẽ biến mất hoàn toàn sau sự kiện mà không bồi hoàn gì cho người chơi. Tiền nạp có thể chi cho cơ bản là mọi thứ, còn xu mê cung chỉ có một mục đích - hoàn thành một mê cung và giành được một con quái vật. Điều này không chỉ mang lại sự kiểm soát cao hơn cho kinh tế của game mà còn mở rộng vòng lặp kiếm tiền.

Game đưa ra nhiều sự kiện khác nhau sử dụng cùng một cơ chế cung cấp một lượng xu cụ thể ngẫu nhiên để thực hiện một số hành động nhằm đem lại khả năng kiếm được con quái vật độc nhất.

Một trong số đó là một loại gacha Hộp, khi số lượng vật phẩm có thể giành được trong gacha là hữu hạn và giảm dần sau mỗi lần thử, khi bạn có ảo tưởng về sự kiểm soát kết quả.

Sự kiện lật thẻ mang đến cho người chơi cơ hội kiếm được một con quái vật độc nhất (bất ngờ chưa?) bằng cách mở các thẻ bài giấu một số phần thưởng đằng sau. Mỗi lần mở tốn một lượng tiền đặc biệt và mỗi lần tiếp theo sẽ tốn nhiều tiền hơn. Như bạn có thể nhận thấy, nó có những điểm tương đồng với sự kiện mê cung nhưng đơn giản hơn nhiều và có nhiều  chất gacha hơn. Nó không bắt chiến đấu, di chuyển nhân vật hoặc thu thập các chìa khóa để mở thêm các dãy mê cung, chỉ phải tốn xu đặc biệt và lật thẻ.

Sự kiện lật thẻ cũng có loại tiền riêng và các nguồn kiếm tương tự - các hoạt động game thông thường, xem quảng cáo và mua trực tiếp trong game.

Các cách của Monster Legends mang lại nội dung game thông qua trải nghiệm dựa trên gacha không có cảm giác gây hại và lợi dụng bởi người chơi thông thường có thể nhận được quái vật mới chỉ bằng cách đầu tư thời gian và hoàn thành các hoạt động trong game, không cần tới thúc ép mua trực tiếp trong game.

Các cơ chế được mô tả trên trở thành một phần quan trọng trong thành công của game trong bảng xếp hạng doanh thu Top 100 AppStore.

Kết luận

Gacha là một kỹ thuật thiết kế game mạnh mẽ cho phép các nhà phát triển kiếm tiền thành công trên thị trường F2P. Điều cần nhớ là gacha có thể được thiết kế theo nhiều cách mà không khai thác sự nghiện cờ bạc của con người, thay vào đó là hài hòa giữa giải trí và kiếm tiền. Các thử nghiệm liên tục với các cơ chế khác nhau là cách duy nhất để cải thiện trải nghiệm game cũng như hiệu suất của game.

Dịch từ Gamasutra bởi Canh Minh Bui