Những tựa game "cozy" đang trở thành nơi trú ẩn cho tâm hồn
Lý giải sức hút của các trò chơi như Stardew Valley và Animal Crossing trong một thế giới hiện đại đầy áp lực.
Khi nhắc đến video game, nhiều người vẫn thường hình dung về những trận chiến hoành tráng, những cuộc đối đầu căng thẳng và những thử thách đòi hỏi phản xạ nhanh nhạy. Đó là thế giới của những anh hùng cứu rỗi thiên hà, những chiến binh đối mặt với rồng lửa, hay những người lính trong các cuộc chiến khốc liệt. Tuy nhiên, song song với dòng chảy đó, một thể loại game khác đang lặng lẽ trỗi dậy và chiếm một vị trí đặc biệt trong trái tim của hàng triệu người chơi. Chúng được gọi bằng một cái tên trìu mến là game "cozy", hay những trò chơi ấm cúng. Thay vì adrenaline và áp lực, chúng mang lại sự bình yên, sáng tạo và một cảm giác hài lòng nhẹ nhàng. Bài viết này sẽ cùng bạn tìm hiểu tại sao những thế giới ảo hiền hòa như trong Animal Crossing hay Stardew Valley lại trở thành một nơi trú ẩn cần thiết cho tâm hồn trong cuộc sống hiện đại.
Điều gì tạo nên một trải nghiệm "ấm cúng"?
Không có một định nghĩa chính xác nào cho một "cozy game", nhưng chúng thường chia sẻ chung một vài đặc điểm cốt lõi. Trọng tâm của những trò chơi này không phải là xung đột hay chiến thắng, mà là việc nuôi dưỡng và chăm sóc. Người chơi dành thời gian để trồng trọt, trang trí nhà cửa, chế tạo vật phẩm, kết bạn với những người dân làng đáng yêu, hay đơn giản là đi dạo và khám phá.
Quan trọng hơn cả, những trò chơi này loại bỏ gần như hoàn toàn áp lực thất bại. Không có kẻ thù nào cần phải tiêu diệt, không có đồng hồ đếm ngược nào đang thúc ép, và không có một trạng thái "game over" nào có thể xóa sạch tiến trình của bạn. Người chơi được toàn quyền quyết định nhịp độ trải nghiệm của mình. Bạn muốn dành cả ngày chỉ để câu cá? Hoàn toàn có thể. Bạn muốn sắp xếp lại toàn bộ đồ đạc trong nhà? Cứ tự nhiên. Sự tự do trong việc thiết lập mục tiêu cá nhân chính là yếu tố giải phóng người chơi khỏi những kỳ vọng và áp lực thường thấy trong các game khác. Cùng với đó là một phong cách nghệ thuật mềm mại, màu sắc tươi sáng và những bản nhạc nền du dương, tất cả cùng nhau tạo nên một không gian an toàn và dễ chịu.
Một không gian an toàn để kiểm soát và kiến tạo
Cuộc sống thực tế thường hỗn loạn và khó đoán. Chúng ta phải đối mặt với những thời hạn công việc, những áp lực xã hội và một dòng chảy tin tức tiêu cực không ngừng. Trong bối cảnh đó, thế giới của các cozy game mang lại một sự tương phản đáng ao ước. Đó là một nơi mà mọi thứ đều có trật tự và logic. Nếu bạn gieo một hạt giống và tưới nước cho nó, nó chắc chắn sẽ lớn lên. Nếu bạn thu thập đủ gỗ và đá, bạn chắc chắn sẽ xây được một căn nhà.
Sự lặp lại có tính thiền định của các công việc này, cùng với những kết quả tích cực có thể đoán trước, mang lại một cảm giác kiểm soát và năng lực mạnh mẽ. Nó đáp ứng nhu cầu tâm lý sâu sắc của con người về việc tạo ra trật tự từ sự hỗn loạn. Mỗi một hành động nhỏ đều đóng góp vào một sự tiến bộ hữu hình. Khu vườn của bạn ngày một xanh tốt, ngôi nhà của bạn ngày một khang trang, và tình bạn với những người hàng xóm ngày một bền chặt. Chính những vòng lặp phản hồi tích cực và đơn giản này đã tạo ra một liều thuốc an thần hiệu quả, giúp người chơi tạm thời thoát khỏi cảm giác bất lực trước những vấn đề phức tạp của thế giới thực.
Tìm thấy niềm vui trong những điều bình dị
Một trong những món quà lớn nhất mà các cozy game mang lại là khả năng giúp chúng ta tìm thấy niềm vui trong những điều nhỏ nhặt. Trong khi các game khác tôn vinh những thành tựu vĩ đại, cozy game lại tôn vinh những khoảnh khắc đời thường. Niềm vui có thể đến từ việc bắt được một con bướm hiếm, tìm thấy một món đồ nội thất hoàn hảo cho phòng khách, hay đơn giản là nhận được một lá thư cảm ơn từ một người bạn trong game.
Những trò chơi này khuyến khích một hình thức "chánh niệm kỹ thuật số". Chúng mời gọi người chơi sống chậm lại, quan sát môi trường xung quanh và trân trọng những thay đổi tinh tế của nó, như cảnh hoàng hôn buông xuống hay sự thay đổi của các mùa trong năm. Bằng cách tập trung vào những hành động đơn giản và những mục tiêu khiêm tốn, chúng ta có cơ hội để tâm trí được nghỉ ngơi. Đó không phải là một sự trốn chạy khỏi thực tại, mà là một cách để sạc lại năng lượng và học cách trân trọng những vẻ đẹp bình dị mà đôi khi chúng ta đã bỏ qua trong cuộc sống vội vã của chính mình.
Lời kết
Sự trỗi dậy của các cozy game không phải là một xu hướng nhất thời. Nó phản ánh một nhu cầu sâu sắc trong xã hội hiện đại về những không gian an toàn, nơi chúng ta có thể thể hiện sự sáng tạo, cảm nhận sự tiến bộ một cách nhẹ nhàng và kết nối với những cộng đồng thân thiện. Những trò chơi này không chỉ để giải trí, chúng còn là những công cụ mạnh mẽ để thư giãn, giảm căng thẳng và tìm lại sự cân bằng. Trong một thế giới ngày càng phức tạp, những khu vườn ảo, những hòn đảo yên bình và những thị trấn ấm cúng ấy đã trở thành một nơi trú ẩn quý giá cho tâm hồn, một lời nhắc nhở rằng đôi khi, niềm vui lớn nhất lại đến từ những điều giản dị nhất.
Lớp học Cảm tình Điện tử (khai giảng 3/10/2025)
Bạn muốn đào sâu hơn về nghệ thuật thiết kế game?
Nếu bạn quan tâm đến việc thảo luận sâu hơn về cách các tựa game tác động đến tâm lý và văn hóa, hãy tham gia lớp học "Cảm tình Điện tử". Đây là không gian để chúng ta cùng nhau phân tích, mổ xẻ và chia sẻ góc nhìn về nghệ thuật làm game.